De Mariana Trench is een van de meest verbazingwekkende en mysterieuze plekken op onze planeet. De onmogelijkheid van een grondige studie van de depressie geeft aanleiding tot veel mythen over de wezens die op de bodem leven.
De Mariana Trench is een diepzeegeul gelegen in de westelijke Stille Oceaan in de buurt van de Marianen (waar het zijn naam aan ontleent). Het bevat het laagste punt van onze planeet dat de wetenschap kent - de Challenger Abyss, waarvan de diepte bijna 11 kilometer onder de zeespiegel reikt. De meest nauwkeurige en nieuwste metingen hebben een diepte van 10.994 meter geregistreerd, maar dit cijfer kan een fout van enkele tientallen meters hebben. Het is opmerkelijk dat het hoogste punt op aarde (Mount Chomolungma) slechts 8, 8 kilometer boven zeeniveau ligt. Daardoor kan hij geheel in de Marianentrog worden geplaatst en komt er enkele kilometers water boven. Deze schaal is echt geweldig.
Waarom de depressie moeilijk te bestuderen is?
De maximale diepte die een persoon zonder apparatuur kan weerstaan, is iets meer dan 100 meter, hoewel zelfs dit cijfer echt een record is. Met speciale uitrusting bereikten duikers een maximum van 330 meter. Dit is 33 keer minder dan de diepte van de Marianentrog en de druk op de bodem is 1000 keer hoger dan normaal voor mensen. Daarom gaat het duiken naar de bodem van de trog de menselijke kracht te boven.
Het eerste dat in je opkomt om deze situatie te corrigeren, is het gebruik van speciale apparaten en mechanismen die ongedeerd kunnen dalen en weer opstaan. Maar ook hier doen zich moeilijkheden voor. Waterdruk buigt zelfs metaal, dus de wanden van een diepzeevoertuig moeten dik en sterk zijn. Na het duiken moet het apparaat op de een of andere manier naar de oppervlakte komen, en dit vereist een enorm compartiment met lucht.
Wetenschappers slaagden erin om de bovenstaande moeilijkheden te overwinnen: ze creëerden een speciale onderzoeksbathyscaaf. Hij is in staat om in de afgrond van Challenger te duiken, en er kan zelfs een persoon in zitten. Maar er blijft nog een ernstig probleem. Geen enkele zonnestraal dringt door de bodem van de goot en de dichtheid van het water is zo hoog dat de verlichting van de bathyscaaf-lantaarns er nauwelijks doorheen breekt. Een schip dat helemaal op de bodem is geland, verlicht dus de omgeving slechts een paar meter rondom.
De lengte van de Marianentrog is meer dan 2,5 kilometer, de breedte is 69 kilometer en het hele reliëf is extreem ongelijk en bedekt met talrijke heuvels. Het zal tientallen en honderden jaren duren om simpelweg elke meter van de bodem van de depressie door de camera te bekijken. Daarom is de studie van een diepzeegeul zo moeilijk. Wetenschappers krijgen in kleine stukjes informatie over de onderwaterwereld, maken films en verzamelen monsters van levende organismen van de bodem.
Onderzoeksgeschiedenis
In 1951 werd het diepste punt van de trog vrij nauwkeurig gemeten. Een hydrografisch vaartuig genaamd "Challenger 2" heeft met behulp van speciale apparaten geregistreerd dat de bodem 10.899 meter onder zeeniveau ligt. Na verloop van tijd werden de gegevens gecorrigeerd, maar de naam van het laagste punt op de planeet sinds die studies draagt de naam van het schip dat het bestudeerde.
In 1960 besloot men voor het eerst naar de bodem van de Marianentrog te duiken. Waaghalzen waren D. Walsh en J. Picard, Amerikaanse onderzoekers. Ze zonken naar de bodem van de trog in de bathyscaaf van Triëst en waren verrast toen ze een vreemd soort platvis zagen. Tot dat moment geloofde men dat geen enkel levend wezen zo'n enorme waterdruk kon weerstaan, dus de ontdekking van wetenschappers werd een echte sensatie. Hun prestatie werd door slechts één persoon herhaald - in 2012 stortte de beroemde regisseur James Cameron zich alleen in de afgrond van Challenger en filmde unieke shots die een afzonderlijke documentaire vormden.
In 1995 doken de Japanners in de afgrond de op afstand bestuurbare Kaiko-sonde, die floramonsters van de bodem verzamelde. In de monsters zijn eencellige schelporganismen aangetroffen. In 2009 werd het Nerius onderwaterverkenningsapparaat naar diepzeeruimten gestuurd. Met led-lampen en speciale camera's gaf hij informatie door over de planten en wezens om hem heen en daarnaast verzamelde hij biologisch materiaal in een grote container.
Weergaven openen
De Mariana Trench is de thuisbasis van veel dieren die kippenvel geven aan hun uiterlijk. Ondanks het angstaanjagende uiterlijk zijn de meeste echter niet gevaarlijk voor de mens.
Smallmouth Macropinna is een diepzeevis met een heel vreemde kop. Haar grote groene ogen bevinden zich in een vloeistof omgeven door een transparante schaal. De ogen kunnen in verschillende richtingen draaien, wat de vis een vrij brede kijkhoek geeft. Dit wezen voedt zich met zoöplankton. Het is opmerkelijk dat ze macropinnu lange tijd niet konden bestuderen, omdat haar hoofd barst van de druk terwijl ze naar het wateroppervlak drijft.
De koboldhaai is een nogal onaangenaam uitziende haai met een enorm uitsteeksel op de snuit in de vorm van een bultneus. Door de dunne huid schijnen de bloedvaten van de haai door, wat hem een lichtroze kleur geeft. Dit is een van de minst bestudeerde haaiensoorten, omdat hij op behoorlijke diepten leeft.
Eagle is een kleine diepzeevis die er echter intimiderend uitziet. Op zijn lichaam bevindt zich een klein proces, waarvan de punt gloeit en prooien lokt - kleine vissen en schaaldieren. De tanden van de vis zijn lang en dun, vandaar zijn naam.
Grimpoteutis, of Dumbo-octopus, is misschien een van de weinige diepzeesoorten die geen angst, maar tederheid veroorzaken. De laterale processen op zijn lichaam lijken op de grote oren van de olifant Dumbo, waarvoor het wezen zijn naam kreeg.
De bijlvis kreeg zijn bijnaam vanwege zijn uiterlijke gelijkenis met een bijl. Het heeft een zeer klein formaat - van 2 tot 15 cm, en voedt zich met kleinere soorten vissen, garnalen en schaaldieren. De vis straalt een lichte groenachtige gloed uit.
Geheimen van de loopgraaf en monstermythen
Een van de vreemdste en meest onontgonnen kenmerken van de Marianentrog is dat in de diepten het stralingsniveau enorm wordt verhoogd. Zelfs sommige soorten schaaldieren en vissen stoten het uit. Wetenschappers kunnen niet verklaren waar de straling op zulke diepten vandaan kwam. Daarnaast is het water in de Challenger Abyss zwaar verontreinigd met giftige stoffen, hoewel het gebied bij de goot streng wordt bewaakt en er op deze plek geen sprake kan zijn van industrieel afval dat in de oceaan wordt geloosd.
In 1996 werd de Glomar Challenger bathyscaaf ondergedompeld in de diepten van de Stille Oceaan in de Mariana Trench. Enige tijd na de start van het onderzoek hoorde het team vreemde geluiden uit de speakers, alsof iemand door metaal probeerde te zagen. Wetenschappers begonnen het schip onmiddellijk naar de oppervlakte te brengen en het was ernstig verfrommeld en verpletterd. De tafelkabel die aan de bathyscaaf was vastgemaakt, was bijna helemaal doorgezaagd. Camera's legden enorme silhouetten vast, vergelijkbaar met zeedraken uit de ergste sprookjes.
Een paar jaar later deed zich een soortgelijk incident voor met het onderwatervoertuig Highfish. Nadat hij tot een bepaalde diepte was afgedaald, stopte de bathyscaaf met stijgen en dalen. Toen ze de camera's aanzetten, zagen de wetenschappers dat het schip met zijn tanden werd vastgehouden door een vreemd monster dat eruitzag als een enorme hagedis. Misschien hebben de leden van beide expedities hetzelfde wezen gezien. Hier is helaas geen schriftelijk bewijs voor.
In de vroege jaren 2000 werd een ongelooflijke tand ontdekt in de Stille Oceaan. Wetenschappers hebben vastgesteld dat het toebehoort aan een gigantische haai, vermoedelijk enkele miljoenen jaren geleden uitgestorven - Megalodon. Het materiaal dat in de oceaan wordt gevonden, is echter niet ouder dan 20 duizend jaar. Op de schaal van evolutie en biologie wordt zo'n periode als erg klein beschouwd, dus onderzoekers geloven dat een prehistorische haai van 24 meter lang nog steeds in leven is.
Desalniettemin kan informatie over de gigantische en angstaanjagende wezens in de afgrond van de Stille Oceaan in dit stadium van de ontwikkeling van de oceanologie gerust mythen worden genoemd. Misschien bestaan sommige van deze wezens echt, maar totdat wetenschappers ten minste enkele tientallen individuen kunnen bestuderen, is het te vroeg om over hun bestaan te praten. Bovendien zijn ongeveer 10 duizend van zijn vertegenwoordigers nodig om de populatie van de soort in stand te houden. Als er zoveel gigantische monsters in de afgrond zouden leven, zouden ze veel vaker worden ontmoet. Momenteel getuigen alleen ooggetuigenverslagen en schade aan sommige onderzeeërs van deze wezens.
